Mitigatie is een ander woord voor ‘verlichten’ of ‘verzachten’. In feite wordt er een probleem verlicht door met een alternatief aan te komen. De term wordt vaak gebruikt als het om het ‘verhuizen’ van vleermuizen gaat. Die nestelen en rusten nogal eens in de spouw van huismuren en ook wel onder dakpannen. Ga je spouw en dak isoleren, dan zitten die vleermuizen in de weg. Omdat ze beschermd worden via de Wet natuurbescherming mag je ze alleen op natuurvriendelijke wijze ‘verwijderen’. De vleermuizen moeten zonder geweld de spouw kunnen verlaten en dan verhinderd worden weer terug te keren. Tegelijk moet er aan de muur nieuwe vleermuisaccommodatie worden gehangen. Of moeten er vleermuiskasten worden opgesteld. Dit proces heet mitigeren.
Mitigeren via een activiteitenplan
Het woord is een wettelijke term die afkomstig is uit de Wet natuurbescherming. Het betekent het matigen of verzachten van effecten op beschermde fauna (en flora). Mitigatie moet ervoor zorgen dat een leefgebied van bijvoorbeeld vleermuizen behouden blijft. Mitigeren speelt altijd op plekken waar wordt gerenoveerd, verduurzaamd, gesloopt of heringericht. Op zulke plekken is het verlies van verblijf- en nestplaatsen ook in het geding. Daar waar beschermde diersoorten in hun voortbestaan bedreigd worden, moet je voor de werkzaamheden een ontheffing Wet natuurbescherming aanvragen. Dat doe je door een activiteitenplan te maken waarin ook de mitigerende acties zijn uitgewerkt. Pas na het bekijken en goedkeuren van zo’n plan mag mitigatie plaatsvinden.
Mitigeren met behulp van deskundigen
Vleermuizen krijgen dus bij je huis alternatieve verblijfsplekken. Mitigeren is een ingewikkeld proces. Daar schakel je deskundigen voor in. Bijvoorbeeld medewerkers van een organisatie zoals Vleermuisheld.nl. Zij bepalen de mitigatie met ecologen en houden rekening met de soort vleermuizen, de oorspronkelijke verblijfslocatie en de functie van die locatie. Bij vleermuizen die uit de spouwmuren worden verdreven, moeten er liefst vier alternatieve nieuwe plekken komen waaruit de vleermuis dan zelf kan kiezen.
Tijdelijke mitigatie
Mitigatie is momenteel heel erg ‘hot’ in bebouwd gebied. Want juist hier worden heel veel woningen vanwege de klimaatproblematiek behoorlijk geïsoleerd. De vleermuissoorten in bebouwd gebied kiezen vaak spleten om in te verblijven. Het gaat om de gewone dwergvleermuis, de ruige dwergvleermuis en de laatvlieger. Zij krijgen bij de mitigatie tijdelijke nieuwe verblijfsvoorzieningen, vaak opbouwkasten die niet meer dan 100 tot 200 meter verwijderd zijn van de oorspronkelijke ‘overnachtingsadressen’ in de spouwen. Het gaat dan om kasten op palen maar ook om vleermuis-tillen of aanpassingen van daken.
Definitieve mitigatie
Daarna behandelt het mitigeren de definitieve voorzieningen. De vleermuizen krijgen dan weer een vaste plek. Er wordt goed gekeken naar welke plekken geschikt kunnen zijn. Eerst wordt gekeken of er nog delen van de oude situatie behouden kunnen blijven. Daarna kijkt men of er bestaande ruimtes in de buurt zijn waar de vleermuizen zich goed kunnen nestelen. Zijn al die mogelijkheden er niet, dan worden nieuwe verblijfsplekken overwogen. Dat kunnen zijn:
• Spouw of open ruimtes (schuren, zolders) geschikt maken
• Gevelplaten geschikt maken
• Dakranden en/of daken geschikt maken
• Inbouwkasten plaatsen
Op zoek naar wat anders? Bekijk dan ook eens Wet natuurbescherming.